Η ανακάλυψη ότι πάσχετε από Ειδικές Μαθησιακές Διαταραχές (ΕΜΔ), ιδίως αν αυτό συμβεί μετά την ενηλικίωση, μπορεί να προκαλέσει ανησυχία κι αίσθημα ανασφάλειας. Ωστόσο, υπάρχουν στρατηγικές για να αντιμετωπίσετε αυτήν την κατάσταση όσο το δυνατόν καλύτερα. Καταρχάς, ας δούμε ποιες είναι οι ΕΜΔ.
Τι είναι οι Ειδικές Μαθησιακές Διαταραχές (ΕΜΔ);
Όπως εξηγεί η Ιταλική Ένωση Γνωστικής Ψυχολογίας, οι Ειδικές Μαθησιακές Διαταραχές (ΕΜΔ) είναι νευρο-αναπτυξιακές διαταραχές που επηρεάζουν συγκεκριμένες δεξιότητες, όπως η ανάγνωση, η γραφή και ο μαθηματικός υπολογισμός. Συνήθως εμφανίζονται στα πρώτα σχολικά έτη, αλλά για πολλούς η αναγνώριση και η διάγνωση μπορεί να γίνουν πολύ αργότερα.
Οι διαταραχές αυτές κατηγοριοποιούνται βάσει της δυσκολίας που επιφέρουν. Γενικώς, διακρίνονται σε τέσσερις βασικές ομάδες:
Δυσλεξία
Ειδική διαταραχή ανάγνωσης όπου τα άτομα αντιμετωπίζουν δυσκολία στην ανάγνωση κειμένου με ευχέρεια και ακρίβεια. Η δυσκολία ενδέχεται να επηρεάζει επίσης την κατανόηση του κειμένου.
Δυσγραφία
Αυτή η ειδική διαταραχή αφορά την κινητική συνιστώσα της γραφής, όπου η ίδια η ενέργεια της γραφής είναι δύσκολη. Επομένως, η γραφή απαιτεί περισσότερο χρόνο από τον μέσο όρο, και το τελικό αποτέλεσμα ενδέχεται να μην είναι πάντα ευανάγνωστο.
Δυσορθογραφία
Αντίθετα με τη δυσγραφία, η δυσορθογραφία είναι διαταραχή που σχετίζεται με τη γλωσσολογική, όχι την κινητική πλευρά της γραφής. Το άτομο έχει δυσκολία στη χρήση σωστής ορθογραφίας και τείνει να κάνει περισσότερα λάθη.
Δυσαριθμησία
Η δυσαριθμησία αφορά τον κόσμο των αριθμών. Τα άτομα με δυσαριθμησία έχουν δυσκολία στον χειρισμό των αριθμών, στην εκτέλεση γρήγορων υπολογισμών και στην επίτευξη αποτελεσμάτων μέσω αριθμητικών πράξεων.
Σε ιατρικούς όρους, αυτές οι διαταραχές δεν θεωρούνται ασθένειες, καθώς αντιπροσωπεύουν διαφορετικές νευρο-λειτουργίες του εγκεφάλου. Δεν σχετίζονται με τη νοημοσύνη, ούτε με αισθητηριακά ή ψυχολογικά θέματα. Είναι εγγενή χαρακτηριστικά του ατόμου, τα οποία πρέπει να αναγνωρίζει και με τα οποία πρέπει να ζει, χάρη σε στρατηγικές αντιστάθμισης κι ενίσχυσης.
Τι πρέπει να κάνω αν ανακαλύψω ότι πάσχω από ΕΜΔ;
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η στιγμή της διάγνωσης μπορεί να είναι δύσκολη και να προκαλέσει ανησυχία. Ωστόσο, είναι παράλληλα μια ευκαιρία για ευαισθητοποίηση, για μάθηση σχετικά με τον χειρισμό των δυσκολιών και για ενίσχυση των ικανοτήτων σας. Αλλά τι μπορεί κάποιος να κάνει μετά τη διάγνωση; Παρακάτω είναι μερικές συμβουλές από τον Ιταλικό Οργανισμό Δυσλεξίας:
- Ενημερωθείτε
Κατανοήστε καλά τι είναι οι ΕΜΔ και τους σχετικούς κανονισμούς γύρω από αυτές.
- Διαβάστε προσεκτικά τη διαγνωστική σας αναφορά
Διαβάστε προσεκτικά τη διαγνωστική αναφορά σας, η οποία αποτελεί μια ματιά στο πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος, και μπορεί να σας παρέχει πολύτιμες πληροφορίες ώστε να κατανοήσετε τον εαυτό σας καλύτερα.
- Αναγνώριση δυσκολιών και δυνατοτήτων
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσετε συγκεκριμένες δυσκολίες ώστε να εντοπίσετε τις πιο κατάλληλες στρατηγικές για την αντιμετώπισή τους, αλλά και για να ανακαλύψετε τις δυνατότητές σας. Είναι ωφέλιμο να πάρετε τον χρόνο ώστε να βρείτε το κατάλληλο για εσάς μονοπάτι.
- Ανάπτυξη αντισταθμιστικών στρατηγικών
Χρησιμοποιήστε τον υπολογιστή και άλλα τεχνολογικά μέσα (λογισμικά για ανάγνωση κειμένου, έλεγχο ορθογραφίας, διαδικτυακούς μεταφραστές, νοηματικούς χάρτες, αριθμομηχανές, κ.λπ.) ή αναπτύξτε τις προσωπικές σας στρατηγικές ώστε τα καθήκοντά σας να είναι λιγότερο κουραστικά.
- Αναζήτηση υποστήριξης
Μην διστάσετε να ζητήσετε υποστήριξη από έμπειρους επαγγελματίες για την ανάπτυξη ενός προσαρμοσμένου σχεδίου δράσης και τον εντοπισμό διαθέσιμων πόρων.
- Μην αποθαρρύνεστε
Οι ΕΜΔ επιφέρουν δυσκολίες και προκλήσεις, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορείτε να τα καταφέρετε. Με την κατάλληλη υποστήριξη και στρατηγικές, μπορείτε να πετύχετε όλους τους στόχους σας.
Πηγές:
Cognitive Psychology Association (APC) https://apc.it/disturbi/disturbi-eta-evolutiva/dellapprendimento/disturbi-dellapprendimento/ [last access on 29/01/2024]
Italian Dyslexia Association (AID) https://www.aiditalia.org/ho-scoperto-di-avere-un-dsa [last access on 30/01/2024]
Superior Institute of Health (ISS) https://www.iss.it/-/snlg-disturbi-specifici-apprendimento [last access on 29/01/2024]